កំពង់ស្ពឺ=ខេត្តកំពង់ស្ពឺជាខេត្តមួយសំបូរតំបន់ដាច់ស្រយ៉ាលឬអតីតជាខេត្តចុងកាត់មាត់ញក ដែលហេដ្ឋារចនាសម្ពន្ធ័ជាច្រើនមិនទាន់បានអភិវឌ្ឍន៏នា៣០ឆ្នាំមុន ខណះដែលខេត្តនេះពោពេញដោយតំបន់ព្រៃប្រម៉ាណជាង៦០%។ខេត្តកំពង់ស្ពឺមានផ្ទៃដីសរុប ៦.៩៦៩.៧១ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ និង
ប្រជាជន សរុប ៧៤៦.៩៨២នាក់ ចែកចេញជាភូមិមាន ១៨០៨ភូមិ ឃុំ៨២ សង្កាត់ ៥ ស្រុក ក្រុង៨ ហើយពលរដ្ឋប្រកបរបរកសិករកសិកម្ម ប្រម៉ាណ ជា៨៥%។ យើងងាកមកមើលការអភិវឌ្ឍន៏នា១០ឆ្នាំខេត្តកំពង់ស្ពឺបានប្រែក្លាយមុខមាត់តាមរយះសក្តានុពលទាំងវិសយ័ទេសចរណ៏និងសេដ្ឋកិច្ចគួរមានមោទនះភាពដែលខេត្តនេះបានប្រែក្លាយ ពីភាពអាប់ស្រពោន មកមានភាពស្រស់បំព្រងនិងហេដ្ឋា រចនាសម្ពន្ធ័នានាត្រូវបានកសាង តភ្ជាប់ពីតំបន់ដាច់ស្រយ៉ាលមកទីប្រជុំជន។
ទីតាំងទេសចរណ៏នានាជាច្រើន ត្រូវបានបើកឲ្យភ្ញៀវទេសចរណ៏ទៅទស្សនា ដែលអតីតតំបន់ទាំងនោះស្ទើរកផ្លូវដើរមិនបានផងហើយមកដល់ពេលនេះបានក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៏ធម្មជាតិយ៉ាងប្រណិតក្នុងនោះរួមមានដូចជាតំបន់: តំបន់ទេសចរណ៏ភ្នំព្រះជាកន្លែងប្រមូលផ្តុំប្រជាពលរដ្ឋពីទីជិត ទីឆ្ងាយមកគោរពបូជាបន់ស្រន់តាមជុំនឿរបស់ពួកគាត់ព្រោះទីនោះមាន ភាពអច្ឆរិយះ ខ្លាំងណាស់ខាងជុំនឿ។ ទីនោះជាកន្លែងបួងសួងពូកែស័ក្តិ នៅតាមជើងភ្នំព្រះមានសំណង់បែបសាសនាផ្សេងៗពីគ្នាយ៉ាងច្រើនបាន សង់ពន្ឋ័នៅជុំវិញភ្នំព្រះ ។ភ្នំព្រះមានរូងភ្នំ និង ល្អាងភ្នំ ជាចើនមានលក្ខណធម្មជាតិពិតៗល្អាងភ្នំ និងរូងភ្នំខ្លះត្រូវបានគេរៀបចំជាកន្លែងគោរពសាការះ។ រមណីយដ្ឋានវប្បធ៌មទេសចរភ្នំចាស់មានមានផ្ទៃដី១០០ហិកតាស្ថិតនៅក្នុង ស្រុកឧិរាល់ តាមផ្លូវទៅចំការអំពៅលីយ៉ុងផាត់មាន ចំម្ងាយជាង៥០គ មពីទីរួមខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ជារមណីយដ្ឋានប្រវត្តិសាស្ត្រដែលគេទើបនឹងរកឃើញថ្មីៗ នេះ។
នៅទីនោះសំបូរទៅដោយល្អាងភ្នំធំៗ ជាពិសេសអ្នកទៅកំសាន្តនៅទីនោះនឹងបានទស្សនារបាំ និងស្គាល់ពីទំនៀមទំលាប់របស់ជនជាតិភាគតិចមួយដែលនៅទីនោះ គឺ ជនជាតិសួយ។ រមណីយដ្ឋានគីរីរម្យធម្មជាតិ តំបន់នេះមានលក្ខណះពិសេសសម្រាប់ភ្ញៀវទេចរ ដូចជាព្រៃដើមស្រល់យ៉ាងក្រាស់មានម្លប់ជាទីមនោរម្យ ព្រមទាំងមានខ្យល់អាកាសដ៏បរិសុទ្ឋដែលធ្វើឧ្យអារម្មណ៏របស់ ស្រស់ស្រាយក្រៃលែង ឧទ្យានជាតិនេះស្ថិតនៅក្នុង ភូមិដំរីផុង ឃុំគីរីរម្យ ស្រុកភ្នំស្រួចមានចម្ងាយ១១៧គ មពីភ្នំពេញតាមផ្លូវជាតិលេខ៤ លើកំពូលភ្នំ កំពស់៧០០ម។ រមណីយដ្ឋានចំបក់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិដ៏ស្រស់ស្អាតមួយ ដែលមានទឹកធ្លាក់ពីកំពូលភ្នំ ជា៤ដំណាក់ផ្សេងៗគ្នា ។
ជារម្មណីយដ្ឋានធម្មជាតិដ៏ស្រស់បំព្រងហើយកំពង់ពេញនិយម ពីសំណាក់ភ្ញៀវទេសចរជាតិនិងបរទេស ទីនោះមានទឹកធ្លាក់ដ៏ស្រស់ត្រកាល មានមានដងអូរដ៏វែងអន្លាយ ទឹកហូរបត់បែនកាត់ផ្ទាំងថ្ម ដោយមានម្លប់ឈើពិសេសប្លប់ឬស្សីនៅអមសងខាងផ្លូវធ្វើដំណើរគួរ ឧ្យត្រជាក់ចិត្ត ចាប់អារម្មណ៏ក្រៃលែង។ រមណីយដ្ឋានចំបក់មានចម្ងាយជាង១គ ម ខាងជើងគីរីរម្យ ស្ថិតនៅក្នុងឃុំចំបក់ ស្រុកភ្នំស្រូច ខេត្តកំពង់ស្ពឺ។ រមណីយដ្ឋានអំពែភ្នំវជារមណីយដ្ឋានប្បធ៌ម និង ធម្មជាតិ មានទីតាំងស្ថិតនៅភូមិតាំងទនេ្ល និងភូមិអំពែភ្នំ សង្កាត់សុពណ៏ទេព និង សង្កាត់ស្វាយក្រវាន់ ក្រុងច្បារមន មានចំងាយ៤៨គម ពីភ្នំពេញ ។
នៅជើងភ្នំអំពែភ្នំមានស្ពានយោលមួយឆ្លងកាត់ពីត្រើយម្ខាងទៅ ត្រើយម្ខាងទៀតដើម្បីតភ្ជាប់ពី ភូមិតាំងទន្លេ របស់ឃុំសុព៏ទេពទៅភូមិអំពែភ្នំ ឃុំអំពែភ្នំ។ នៅត្រើយខាងត្បូងស្ទឹង យើងនៅសង្កេតឃើញមានវត្តចាស់បុរាណមួយនៅលើកូនភ្នំ ដែលជាទីសក្ការះរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ទៅធ្វើបុណ្យទានតាមប្រពៃណីជាតិ។ ដោយឡែកសក្តានុពលផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចខេត្តកំពង់ស្ពឺក៏ជាខេត្តដែលមានចំណាត់ថ្នាក់ខាងដំណាំស្រូវ ដែលកសិករមួយចំនួន បានដាំស្រូវផ្កាម្លិះដែលស្រូវប្រភេទ លេខ១និងជាស្រូវមានតំលៃខ្ពស់លើទីផ្សា។ខេត្តកំពង់ស្ពឺមានផ្ទៃដីបង្កបង្កើនផល សរុប ១១០.០០០ ហិតា ឆ្នាំកន្លងទៅខេត្តកំពង់ស្ពឺបាននៅសល់អង្ករចំនួន ៣៣.០០០ តោន ។ រោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវដែលបានចុះបញ្ជីការ មាន៤៨កន្លែងក្នុងនោះមាន១៧កន្លែងជារោងម៉ាស៊ីនខ្នាតធំ។
ស្កត្នោតក៏ជាសក្តានុពលរបស់ខេត្តកំពង់ស្ពឺដែលបរិមាណផលិត ១២.៤៤៥ តោន/ឆ្នាំ ត្នោតត្រូវបានគេដឹងថា ក្នុងដើមអាចផលិតបានស្ក ពី៣០-៤០ គក្រ/ឆ្នាំ។តាមកំណត់ត្រារបស់មន្ទីរពានិជ្ជកម្មខេត្តបានឲ្យដឹងថាដើមត្នោតសរុបទូទាំងខេត្តមាន ចំនួន ប្រហែល ៥៥៨.៧៨៩ ដើមក្នុងនោះដើមត្នោតដែលបាន ផល មានចំនួនប្រហែល ៣១១.១៣២ ដើម ។ នៅមានទីផ្សាកសិដ្ឋានចញ្ចឹមជ្រូក ប្រម៉ាណជា៥៦កន្លែង ដែលបានផ្តល់ផល ប្រយោជន៏ដល់កសិករ ដែលមានបរិមាណ សរុបប្រហែល ១១០.៤៧៩ ក្បាល/ឆ្នាំ ។សត្វជ្រូកដែលកសិករនិងកសិដ្ឋានកំពង់ចញ្ចឹមជាប្រចាំរាល់ថ្ងៃក្នុង ខេត្តមានប្រម៉ាណ៣២.៧១៩ ក្បាល តាមស្ថិតិនាឆ្នាំកន្លងទៅ។ ក្រៅពីសមទ្ធិផលខាងលើខេត្តកំពង់ស្ពឺនៅមាន ឡផលិតឥដ្ឋនិងក្បឿង តម្បាញ ក្រម៉ាជាលក្ខណះគ្រួសារ កាដ្ឋានវាយថ្មក្រុមហ៊ុននិងគ្រួសារ កសិដ្ឋានចញ្ចឹម មាន់ទា ហើយថ្មីនេះនៅមានរោងចក្រផលិតស្កអំពៅសម្រាប់នាំចេញទៅទីផ្សា អ៉ឺរ៉ុប បូករួមទាំងវិសយ័កាត់ដេរផងដែរ ។
ដោយសារតែមានការអភិវឌ្ឍន៏បែបនេះប្រជាពលរដ្ឋក្នុងខេត្តកំពង់ស្ពឺបានប្រែ មុខមាត់ យ៉ាងត្រចះត្រចង់ក្លាយពីទីជនបទដាច់ស្រយ៉ាលទៅជាទីប្រជុំជន ក្លាយដីគ្មាន តំលៃទៅមានតំលៃ មានប្រឡាយទឹកខ្វាត់ខ្វែង ធានាដល់ការស្រោច ស្រប់ដំណាំស្រូវដល់កសិករ។ សមទ្ធិផលនានាដូចបានលើកមកនេះវាមិនមែនជាកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ឬ អាជ្ញាធរ ថ្នាក់ណាទេតែវាជាសមទ្ធិផលរួមដែលបានមកពីការរួម ចំណែកពីសំណាក់បងប្អូនប្រជាពលទូទៅ ក្រោមបន្ទាត់នយោបាយដ៏ប៉ឹនប្រសព្វ ប្រកបដោយភាពឈ្លៀសវៃ របស់សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន ជាប្រមុខ ដែលបានដឹកនាំប្រទេសនាំទៅរកភាពជោគជយ័ទាំងលើឆាកជាតិនិង អន្តរជាតិ ៕
