អាមេរិកបានចំណាយប្រាក់រហូតដល់ ជាង១.៥០០ពាន់លានដុល្លារ និងជីវិត ទាហានរាប់ពាន់នាក់ដើម្បីរក្សានៅ ចំណីដែលឆ្ងាញ់មួយដុំនេះ ។ ប៉ុន្ដែចំណី ឆ្ងាញ់នោះក៏កំពុងត្រូវបានចិន រុស្ស៊ី រួម ទាំងអ៊ីរ៉ង់បានហែកចែកគ្នាធ្វើឱ្យអាមេរិក ពិបាកក្នុងការរក្សា ។
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអ៊ីរ៉ង់ កាលពីថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៤បានផ្សព្វផ្សាយថា អ៊ីរ៉ង់បានវិនិយោគគិតជាទឹកប្រាក់១៥,២ ពាន់លានដុល្លារដើម្បីឃួងយកថាមពល ប្រេងរួមជាមួយប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់។ គម្រោង ឃួងប្រេងរួមនោះអាចផលិតប្រេងបាន រហូតដល់៥៥០ពាន់ធុងក្នុងមួយថ្ងៃ ។
រដ្ឋមន្ដ្រីក្រសួងថាមពលប្រេងអ៊ីរ៉ង់ លោក Namdar Zanganeh បាន រៀបរាប់ឱ្យដឹងថា គម្រោងខាងលើស្ថិត នៅក្នុងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ធំបំផុតរបស់ ក្រសួងថាមពលប្រេងក្នុងគោលដៅ បង្កើនទិន្នផលប្រេងរបស់អ៊ីរ៉ង់ ។ ក្រៅពី ការឃួងយកអណ្ដូងប្រេងរួមចំនួន២៣ កន្លែងកន្លែងដែលមានរ៉ែ Hydro-cabon នៅក្នុងប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ អ៊ីរ៉ង់ក៏ មានគម្រោងឃួងប្រេងរួមជាមួយ ប្រទេសកាតារ អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ។ អ៊ីរ៉ង់ បានដាក់ផែនការពីកំណើនប្រេងឆៅ របស់ប្រទេសនេះកើនឡើងរហូតដល់ ៥,៧លានធុងក្នុងមួយថ្ងៃនាឆ្នាំ២០១៨។
បច្ចុប្បន្ន ប្រទេសជិតខាងទាំងពីរអ៊ីរ៉ង់ អ៊ីរ៉ាក់មានទំនាក់ទំនងយ៉ាងស្អិតល្មួតទៅ លើវិស័យជាច្រើន ។ ក្រៅពីវិស័យសេដ្ឋ កិច្ច ប្រទេសទាំងពីរក៏បានរួមដៃគ្នា ប្រឆាំងក្រុមអ៊ិស្លាមបង្កើតរដ្ឋ IS ថែម ទៀតផង ។ បច្ចុប្បន្នមានទាហានអ៊ីរ៉ង់ រាប់ពាន់នាក់ សុទ្ធសឹងតែជាកម្លាំង ជំនាញកំពុងបំពេញបេសកកម្មនៅអ៊ីរ៉ង់ ធ្វើជាទីប្រឹក្សាយោធាដល់អ៊ីរ៉ាក់ក្នុងការ វាយប្រហារទៅលើក្រុម IS ។ ប្រភព ព័ត៌មានជាច្រើនបានបញ្ជាក់ថា ទាហាន អ៊ីរ៉ង់បានចូលរួមក្នុងសមរភូមិ ការពារ ប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ទៀតផង ។ កន្លងមកថ្មីៗ មេទ័ពអ៊ីរ៉ង់មួយរូបក៏បានលះបង់ជីវិត ក្នុងទឹកដីអ៊ីរ៉ាក់ ក្នុងពេលប៉ះទង្គិចគ្នាជា មួយក្រុមIS អំឡុងពេលការពារសិទ្ធិ គ្រប់គ្រងអណ្ដូងរ៉ែដ៏សំខាន់មួយគេចផុត ពីការដណ្ដើមរបស់ក្រុមIS ។
សកម្មភាពរបស់អ៊ីរ៉ង់បាននិងកំពុង ធ្វើឱ្យមានទំនុកចិត្ដយ៉ាងខ្លាំងពីអ៊ីរ៉ាក់ ដែលជាសញ្ញាមួយបង្កការព្រួយបារម្ភ យ៉ាងខ្លាំងពីអាមេរិក ។
ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះ អ៊ីរ៉ាក់ជា ប្រទេសនាំចេញប្រេងលំដាប់ទី២ក្នុង ប្រទេសផលិតប្រេងច្រើនជាងគេបំផុត OPEC ។ អ៊ីរ៉ាក់មានថាមពលប្រេង ប្រមាណ១១៥ពាន់លានធុងកំពុងតែឃួង យក ហើយនៅមានជាង២០០ពាន់ធុង ទៀតមិនទាន់ឃួងយកនៅឡើយ ។
តាមការវាយតម្លៃរបស់អ្នកឯកទេស របស់អង្គការព័ត៌មានថាមពលអាមេរិក EIA បានបញ្ជាក់ថា អ៊ីរ៉ាក់មានអណ្ដូង ប្រេងជាច្រើនដែលមានផ្ទុកប្រេងមហា សាល មិនទាន់បានប៉ះពាល់ ឬឃួងយក នៅឡើយ ។
ជាការពិតណាស់ មិនមែនតែអ៊ីរ៉ង់ ប៉ុណ្ណោះទេដែលចាប់អារម្មណ៍ទៅលើ ប្រភពធនធានធម្មជាតិដ៏ច្រើនសម្បូរ បែបនោះ រុស្ស៊ី និងចិនក៏បានបោះជំហាន ចូលទៅកាន់ទីនោះជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក ហើយដែរ ។កាលពីឆ្នាំ២០០៩ រដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ាក់ បានដាក់ឱ្យដេញថ្លៃក្នុងការឃួងយក ប្រេងនៅអណ្ដូងប្រេងចំនួន១០ ដោយ លទ្ធផល គឺក្រុមហ៊ុនប្រេង២របស់រុស្ស៊ី ទទួលបានជោគជ័យនៅក្នុងការដេញថ្លៃ។
ចំណែកភាគីចិនវិញដែលជាប្រទេស ទិញប្រេងច្រើនជាងគេបង្អស់របស់អ៊ីរ៉ាក់ មានប្រមាណ១,៥លានធុងក្នុងមួយថ្ងៃ ពេលនេះកំពុងរិះរកវិធីសាស្ដ្របង្កើន ប្រភពផ្គត់ផ្គង់ដ៏សំខាន់មួយនេះ ។ ចិន កំពុងរិះរកវិធីសាស្ដ្រទិញភាគហ៊ុនពី ក្រុមហ៊ុនរបស់រុស្ស៊ី ។
ចិនជាប្រទេសទទួលបានផល ប្រយោជន៍ច្រើនជាងគេបំផុតនៅពេល ដែលអ៊ីរ៉ាក់បង្កើនការផលិតប្រេង បន្ទាប់ពីរបបសាដាម អ៊ូសេន ។ ចិន ត្រូវការថាមពលជាចាំបាច់ ហើយត្រូវ ការចូលទៅកាន់ទីផ្សាររបស់អ៊ីរ៉ាក់ ។
បណ្ដាក្រុមហ៊ុនចិន បានចំណាយ ប្រាក់ជាង២ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំ និងបញ្ជូនពលកររាប់ពាន់នាក់ទៅកាន់ អណ្ដូងរ៉ែនៅអ៊ីរ៉ាក់ដោយធ្វើការ គោរព ទៅតាមច្បាប់ទីក្រុងបាដាដ ។ ចិនសុខ ចិត្ដទទួលផលចំណេញតិច ឱ្យតែបាន បរិមាណប្រេងច្រើន ។ លើសពីនេះទៅ ទៀត ចិនបានចំណាយប្រាក់សាងសង់ អាកាសយានដ្ឋានថ្មីនៅភាគខាងត្បូង ប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់ងាយស្រួលក្នុងការដាក់ ជញ្ជូនពលករចិនទៅកាន់ទីនោះ ។
លោក Michael Makovsky អតីត មន្ដ្រីក្នុងក្រសួងការពារជាតិអាមេរិក ក្នុងរបបប្រធានាធិបតី George W. Bush ទទួលបន្ទុកគោលនយោបាយប្រេង កាតនៅអ៊ីរ៉ាក់បានថ្កោលទោសយ៉ាងខ្លាំង ដល់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោកបារ៉ាក់ អូបាម៉ា ពីគោលនយោបាយប្រេងកាត នៅអ៊ីរ៉ាក់ធ្វើឱ្យបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ ជាច្រើន ។ ទាំងនោះបានធ្វើឱ្យការខិតខំ របស់អតីតប្រធានាធិបតី Bush គ្រប់ គ្រងប្រេងនៅអ៊ីរ៉ាក់ដែលត្រូវចំណាយ ប្រាក់ និងអាយុជីវិតជាច្រើននៅទីនោះ ។
ចំណីឆ្ងាញ់នៅអ៊ីរ៉ាក់ដែលអាមេរិក ខិតខំដណ្ដើម និងរក្សាជាយូរណាស់មក ហើយ ពេលនេះកំពុងតែបាត់បង់ធ្លាក់ ទៅក្នុងដៃរុស្ស៊ី ចិន និងអ៊ីរ៉ង់ ។ កត្ដាមួយ ចំនួនដែលធ្វើឱ្យអាមេរិកប្រឈមនឹង ការបាត់បង់នោះដោយសារតែចិនហ៊ាន លះបង់ផលប្រយោជន៍ សុខចិត្ដទទួល ចំណេញតិច ឱ្យតែបានផលិតផលប្រេង ច្រើន ។ អ្នកវិភាគបានវាយតម្លៃថា ការ ប្រើប្រាស់ប្រេងច្រើនរបស់ចិនដែលទិញ ពីប្រទេសអ៊ីរ៉ាក់នោះអាចប្រែក្លាយទៅ ជាផលប្រយោជន៍អាមេរិកទៅវិញនៅ ពេលអាមេរិក ។ តាមការព្យាករណ៍ អាមេរិកនឹងក្លាយជាប្រទេសផលិតប្រេង ច្រើនជាងគេបំផុត ច្រើនជាងប្រទេស អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីតទៅទៀតនៅឆ្នាំ២០១៧ និងច្រើនលើសគេបង្អស់នៅឆ្នាំ២០២០9
