មណ្ឌលគិរី៖ពលរដ្ឋនិយាយថាយ៉ាងហោចណាស់ក៏មាន គ្មានការបង្ក្រាបព្រោះមន្ត្រីទាំងនោះសង្ស័យត្រូវថ្នាំរបស់ឈ្មួញ។ ជំនួញឈើប្រណីតឈ្មួញកំពុងកាប់បំផ្លាញនឹងធ្វើការដឹកជញ្ជួនមកពីតំបន់ផ្សេងៗ រួមមានដែនដីព្រៃអភិរក្សដីព្រៃបំរុងអចិន្ត្រៃយ៍របស់រដ្ឋដីព្រៃគ្រប់គ្រងដោយបរិស្ថាននឹងដែនជំរកសត្វព្រៃ។
ល។ឈ្មួញនិងអាជ្ញាធរមានសមត្ថកិច្ចគ្រប់ប្រភេទនៅក្នុងតំបន់ រួមទាំងមន្ត្រីជំនាញ ត្រូវបានមជ្ឈដ្ឋាននានាធ្វើការចោទប្រកាន់ថា ត្រូវរូវគ្នាជាលក្ខណះប្រព័ន្ធបណ្ដែតបណ្ដោយឲ្យមានបទល្មើស យ៉ាងអានាធិបតេយ្យ ឯការបង្ក្រាបនាពេលកន្លងមក គឺបង្ក្រាបបានតែរថយន្តដឹកឈើបន្តិចបន្តួចដូរបាយហូប មិនប្រាប់ឬបង់លុយអោយប៉ុណ្ណោះ។ សូមបញ្ជាក់ថា ការកាប់បំផ្លាញឈើប្រណីតដោយម៉ាស៊ីនត្រង់សឺន័រនៅតំបន់ដែលរដ្ឋហាមឃាត់ កំពុងកើតមានយ៉ាងភ្លូកទឹកភ្លូកដី និងអារច្រៀកយកទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម ។
តាមប្រភពព័ត៌មានពីប្រជាពលរដ្ឋថា តំបន់ដែលគេកំពុងលុកលុយកាប់បំផ្លាញឈើប្រណីតទាំងនោះ ជាតំបន់ព្រៃហាមឃាត់ទុកសម្រាប់ឱ្យសត្វព្រៃគ្រប់ប្រភេទរស់នៅ ក្នុងព្រៃហាមឃាត់នោះឈើប្រណីតប្រភេទនាងនួន ធ្នង់ បេង ជិតផុតពូជហើយ ដោយសារក្រុមឈ្មួញឈើប្រណីត ហើយនៅពេលអនាគតឈើប្រណីតនៅខេត្តមណ្ឌលគិរីអាចនឹងរលាយហិនហោចជាមិនខាន បើគ្មានវិធានការណាមួយប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពទេ ។
ទាក់ទិននឹងការដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតកំពុងតែមានការសម្រុកដឹកចេញយ៉ាងគំហុកនាពេលបច្ចុប្បន្នឆ្ពោះទៅប្រទេសវៀតណាមតាមផ្លូវជាតិលេខ ៧៦ពីស្រុកអូររាំងឆ្ពោះទៅប្រទេសវៀត តាមច្រករបៀងមួយចំនួនក្នុង ស្រុកកែវសីមា ។ការដឹកជញ្ចូនឈើប្រណីតនេះមានប្រភេទធ្នង់ នាងនួន បេង ដឹកតាមរថយន្តឡង់គ្រីស្ស័រ ឡិចស៊ីស កាមរី ។តាមផ្លូវឆ្ពោះទៅច្រករបៀងនីមួយៗតែងមានសមត្ថកិច្ចជាច្រើននៅតាមផ្លូវដូចជា ប៉ូលិសប៉ុស្តិ៍រដ្ឋបាល ប៉ូលិសស្រុក កងរាជអាវុធហត្ថស្រុក ប៉ូលិសនិងយោធាវរការពារព្រំដែនគោកជាដើម ។
ចំណែកនៅតាមផ្លូវជាតិលេខ ៧៦វិញ មានសមត្ថកិច្ចរាប់មិនអស់ចាប់តាំងពីស្រុករហូតដល់ព្រំដែន ដូចជា ប៉ូលិសអធិការដ្ឋានស្រុកអូររាំងនិងស្រុកកែវសីមា កងរាជអាវុធហត្ថស្រុកទាំងពីរ ស្ថាប័នរដ្ឋបាលព្រៃឈើ ផ្នែក សង្កាត់ ប៉ូលិសសេដ្ឋកិច្ចខេត្ត និងក្រសួងមហាផ្ទៃ គយចល័ត ស្នាក់ការកងរាជអាវុធហត្ថប្រចាំទិស យោធាដឺបេ និងវរការពារព្រំដែនគោករបស់ប៉ូលិស និងយោធា រួមទាំងក្រុមចម្រុះមួយដែលបង្កើតឡើងដោយគណៈកម្មការខេត្តចូលរួមជាច្រើនស្ថាប័ន ។
ជាមួយគ្នានេះ នៅមានអ្នកប្រចាំការជាយោធា និងមន្ត្រីរដ្ឋបាលព្រៃឈើដែលឈរជើងក្បែរច្រកទ្វារព្រំដែនទៀត នេះមិនទាន់គិតសមត្ថកិច្ចច្រកទ្វារផងទេ ។ សាធារណមតិភាគច្រើនបានដាក់ចម្ងល់ និងគិតមិនយល់ពីសមត្ថកិច្ចមានច្រើនស្ថាប័នបែបនេះ និងសុទ្ធសឹងជាសមាសភាពបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើទាំងអស់ដែលទទួលអនុវត្តសារាចរលេខ០១ របស់ប្រមុខរាជរដ្ឋាភិបាល ចុះហេតុអ្វីបានជានៅតែមានឈើប្រណីតដឹកជញ្ជូនដោយសេរីតាមរថយន្តគ្រប់ធុនទៅលក់ឱ្យឈ្មួញវៀតណាមយ៉ាងគគ្រឹកគគ្រេងបែបនេះទៅវិញ ? ព្រោះការដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតមិនអាចលាក់បាំងពីភ្នែកមហាជនបានទេ ។
បើតាមប្រភពពីអ្នកប្រកបរបររកស៊ីដឹកជញ្ជូនឈើជាច្រើននាក់បានត្អូញត្អែរថា ការរកស៊ីដឹកឈើប្រណីតនេះពុំសូវចំណេញច្រើនទេ ព្រោះត្រូវបង់លុយជូនកម្លាំងសមត្ថកិច្ចច្រើនស្ថាប័នពេក ហើយក្នុងមួយស្ថាប័នបើរថយន្តឡង់គ្រីស្ស័រ ឬឡិចស៊ីសមួយជើងចាប់ពី២០ម៉ឺនរៀលរហូតដល់១០០ដុល្លារ ឯរថយន្តកាមរី និងសាំយ៉ុងចាប់ពី៨ម៉ឺនរៀលរហូតដល់២០ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយជើងសម្រាប់មួយគ្រឿងក្នុងមួយស្ថាប័ន ។
ក្រុមអ្នករកស៊ីបានបញ្ជាក់ថា ស្ថាប័នដែលយកលុយច្រើន ជាងគេគឺប៉ូលិសសេដ្ឋកិច្ចខេត្ត ក្រសួង ក្រុមចម្រុះ ។ទោះជាយ៉ាងណា ប្រភពដែលបានអះអាងខាងលើពុំមានឯកសារណាមួយបញ្ជាក់ ឬហ៊ានអះអាងច្បាស់លាស់ពីសកម្មភាពខាងលើនោះទេ គ្រាន់តែនិយាយដោយមិនបើកចំហ ដែលចាត់ទុកថាមិនទាន់ផ្លូវការ ។
ប៉ុន្តែរាល់សកម្មភាពពេលឈ្មួញដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតដល់ចំណុចគោលដៅដែលសមត្ថកិច្ចឈរជើងម្តងៗ បើមានក្រុមអ្នកកាសែតនៅក្បែរនោះតែងតែមានឈ្មួញដឹកជញ្ជូនឈើនោះមកសុំអង្វរឱ្យក្រុមអ្នកកាសែតដកឃ្លាចេញឱ្យឆ្ងាយសិន បើពុំដូច្នោះទេសមត្ថកិច្ចនៅទីនោះពុំបើកផ្លូវឱ្យទៅមុខទៀតឡើយ ។
លុះពេលក្រុមអ្នកកាសែតដកថយផុត ទើបរថយន្តដឹកឈើបើកទៅមុខដោយសុវត្ថិភាព ហើយក្រុមឈ្មួញឈើបានជូនលុយដល់ក្រុមអ្នកកាសែត២ម៉ឺនរៀលក្នុងម្នាក់សម្រាប់រថយន្តឡង់គ្រីស្ស័រ ឬឡិចស៊ីសមួយគ្រឿងផងដែរ ។ ទោះជាមានសកម្មភាពបែបនេះក្តី ពេលអ្នកកាសែតសុំធ្វើការបំភ្លឺពីសមត្ថកិច្ចពីការដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតនេះសមត្ថកិច្ចតែងប្រាប់វិញថា រថយន្តដឹកឈើបើកលឿន ម្យ៉ាងទៀតគេចវេះគ្រប់ច្រកល្ហកនិងទីផ្សារកំពុងមានហាងឆេងខ្ពស់ យើងមិនអាចបង្ក្រាបបានទេ ។
បើយើងទប់ស្កាត់នៅច្រករបស់យើង គេប្រាកដជាទៅ រកច្រកផ្សេងមិនខាន ហេតុដូច្នេះហើយយើងត្រូវបើកភ្នែកខ្លះ បិទភ្នែកខ្លះ ។ សូមបញ្ជាក់ថា អ្នកដែលរកស៊ីដឹកជញ្ជូនឈើប្រណីតទៅលក់នៅប្រទេសវៀតណាម បច្ចុប្បន្នភាគច្រើនសុទ្ធសឹងជាអ្នកមានខ្នងបង្អែក ទើបអាចប្រកបរបរនេះបាន បើគ្មានខ្សែរយៈទេមិនអាចរកស៊ីរបរនេះបានឡើយ ។
ដូចជាការបង្ក្រាបនាពេលកន្លងមកស្ទើរគ្រប់ស្ថាប័ន ភាគច្រើនគឺបង្ក្រាបបានតែរថយន្តដឹកឈើណាដែលក្រឡាប់បែកកង់ ឬរថយន្តខូចនៅតាមផ្លូវមិនអាចទៅមុខទៀតបាន និងរថយន្តដែលពុំបានបង់លុយ ឬបង់លុយមិនគ្រប់តាមជើងប៉ុណ្ណោះ បើមិនដូច្នុះគឺត្រូវសមត្ថកិច្ចដេញចាប់អោយខានតែបានដើម្បីយកធ្វើជាស្នាដៃតែម្តង៕