ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ឥណ្ឌា រិត​ចំណងមិត្តភាព​

0

អាមេរិក​និង​ឥណ្ឌា​បាន​បំបែក​ភាព ជាប់គាំង​ដែល​អូសបន្លាយ​ជាច្រើន​ឆ្នាំ កន្លងមក ក្នុងនោះ​មាន​កិច្ច​សហ​ប្រតិ ប​ត្ដិ​ការ​កម្មវិធី​បរមាណ​ស៊ីវិល​ជា​ជំហាន ដ៏​សំខាន់​ក្នុងការ​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​ប្រទេស ទាំង​២​កាន់តែ​ស្អិតល្មួត​ថែមទៀត ។​
ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​បា​រ៉ា​ក់​អូ​បា​ម៉ា រួមជាមួយ​ភរិយា​និង​គណៈប្រតិភូ​បាន ចាប់ផ្ដើម​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​ទៅកាន់​ប្រទេស ឥណ្ឌា​រយៈពេល​៣​ថ្ងៃ ចាប់ពី​ថ្ងៃទី​២៥ ដល់​ថ្ងៃទី​២៧ ខែមករា ។ នៅ​ថ្ងៃទី​២៥ មករា មេដឹកនាំ​ប្រទេស​ទាំង​២​បាន ប្រកាសថា ភាគី​ទាំង​២​បាន​ឈានដល់ កិច្ចព្រមព្រៀង​បំបែក​ភាពជាប់គាំង​រយៈ ពេល​៦​ឆ្នាំកន្លងមក ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​កិច្ច​សហ ប្រតិ​ប​ត្ដិ​ការ​កម្មវិធី​បរមាណូ​ស៊ីវិល ។​h5
​មាន ប្រសាសន៍​នៅក្នុង​សន្និសីទ​សារ ព័ត៌មាន​នៅ​ទីក្រុង​ញូ​វ​ដេលី នាយក​រដ្ឋ មន្ដ្រី​ឥណ្ឌា លោក ម៉ាន់ មូ​ហាន់​ស៊ី​ង បានប្រកាសថា “​កិច្ចព្រមព្រៀង​បរមាណូ ស៊ីវិល​ជា​ចំណុច​សំខាន់បំផុត​ក្នុង​កិច្ច​សហ ប្រតិ​ប​ត្ដិ​ការ​ទ្វេភាគី អាមេរិក​-​ឥណ្ឌា ។ ខ្ញុំ​ពេញចិត្ដ​យ៉ាងខ្លាំង​នូវ​អ្វីដែល​យើង​ទទួល បាន​នាពេលនេះ ហើយ​ប្រទេស​ទាំង​២ នឹង​បន្ដ​ឆ្ពោះទៅរក​កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ ពាណិជ្ជកម្ម​សមស្រប​ទៅនឹង​ច្បាប់​អន្ដរជាតិ​” ។​h4
​ចំណែក ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​បា​រ៉ា​ក់ អូ​បា​ម៉ា ក៏មាន​ប្រសាសន៍​ផងដែរ​ថា “​នៅថ្ងៃនេះ យើង​បាន​ឯកភាពគ្នា​ទៅលើ អ្វី​ដែលជា​រនាំង​រារាំង​ដល់​កិច្ច​សហ​ប្រតិ ប​ត្ដិ​ការ​ប្រទេស​ទាំង​២​នាពេល​កន្លងមក នោះ​គឺ​កម្មវិធី​បរមាណូ​ស៊ីវិល ។ យើង សន្យាថា នឹង​ឆ្ពោះទៅរក​កិច្ចព្រមព្រៀង ជា​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​លើ​គ្រប់​វិស័យ​”​។ លោក អូ​បា​ម៉ា​បញ្ជាក់ទៀតថា គឺជា​ជំហាន​ដ៏ សំខាន់បំផុត​ជំរុញ​ឱ្យ​ប្រទេស​ទាំង​២​កាន់ តែមាន​ទំនាក់ទំនង​ស្អិតល្មួត​គ្នា ។​h3
​កាលពី ឆ្នាំ​២០០៨ ឥណ្ឌា​-​អាមេរិក ក៏បាន​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ជា​ប្រ​វ​ត្ដិ​សាស្ដ្រ ក្នុងនោះ​អនុញ្ញាតឱ្យ​ឥណ្ឌា​ចូល​កៀក​បច្ចេក វិទ្យា​បរមាណូ​ស៊ីវិល​របស់​អាមេរិក ។ ប៉ុន្ដែ​កិច្ចព្រមព្រៀង​នាពេលនោះ​ត្រូវបាន ពន្យារពេល​ដោយមាន​ការព្រួយបារម្ភ​ពី អាមេរិក​ពាក់ព័ន្ធ​ការ​អនុវត្ដ​លក្ខខណ្ឌ​តាម ផ្លូវច្បាប់ ក្នុងករណី​មាន​វិបត្ដិ​ពាក់ព័ន្ធ បរមាណូ​កើតឡើង ។​h2

ទំនាក់ទំនង​រវាង​ឥណ្ឌា​-​អាមេរិក​កំពុង ធ្វើឱ្យ​រុស្ស៊ី​មានការ​ខក​ចិ​ត្ដ​យ៉ាងខ្លាំង​ដោយ គម្រោង​ទាំងឡាយ​របស់​រុស្ស៊ី​នៅលើ​ប្រទេស ឥណ្ឌា អាច​ក្លាយជា​អាសាបង់ ។ កាលពី ឆ្នាំ​២០១៤ នៅពេលដែល​ប្រធានាធិបតី ពូ​ទីន​ទៅ​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ឥណ្ឌា រុស្ស៊ី ស្នើ​ចូលរួម​កសាង​រោងចក្រ​ថាមពល អគ្គិសនី​បរមាណូ​ចំនួន​២០​រោងចក្រ ប៉ុន្ដែ​ពេលនោះ​ភាគី​ឥណ្ឌា​បាន​រំឭកថា អាចឱ្យ​រុស្ស៊ី​សាងសង់​ត្រឹមតែ​១០​រោង ចក្រ​ប៉ុណ្ណោះ ។ នៅពេលនោះ​ក្រុម​អ្នក វិភាគ​បានបង្ហាញ​ការមន្ទិលសង្ស័យ​ថា ទាំងនោះ​គឺជា​យុទ្ធសាស្ដ្រ​របស់​ទីក្រុង​ញូ​វ ដេលី​ក្នុង​ការរក្សា​រុស្ស៊ី ប៉ុន្ដែ​ក៏​ទុក​ចំណែក មួយ​យ៉ាង​ធំ​ទៅឱ្យ​អាមេរិក ។​h1
​នៅ ក្នុង​បញ្ហា​ផ្សេងទៀត​ដែល​បាន​លើក មក​ពិភាក្សា​រវាង​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក និង​ឥណ្ឌា​ក្នុងនោះ​មាន​កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ​ការពា​រ​ជាតិ បម្រែបម្រួល​អាកាស ធាតុ ពិសេស​កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ សេដ្ឋកិច្ច ។ ព័ត៌មាន​ស្ដីពី​កិច្ច​សហ​ប្រតិ ប​ត្ដិ​ការការពារ​ជាតិ អាមេរិក​-​ឥណ្ឌា បានធ្វើឱ្យ​រុស្ស៊ី​ខ្វាយខ្វល់​បំផុត ដោយសារ តែ​បច្ចុប្បន្ន​ឥណ្ឌា​ជា​អតិថិជន​សំខាន់បំផុត ក្នុង​ការទិញ​ស​ញ្វ​វុ​ធ​ពី​រុស្ស៊ី ។ ឥណ្ឌា​បាន ទិញ​សព្វាវុធ​ពី​រុស្ស៊ី​រហូតដល់​៥០​ភាគរយ នៃ​ចំនួន​សព្វាវុធ​ដែល​រុស្ស៊ី​លក់​ទៅ​ក្រៅ ប្រទេស ។​
​ប្រភព ព័ត៌មាន​ពី​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​បាន ផ្សាយ​ថា កាលពី​ខែសីហា​២០១៤ អា​មេ រិ​កបាន​ដណ្ដើម​តំណែង​ទី​១​ពី​រុស្ស៊ី ដោយ ក្លាយជា​អ្នកផ្គត់ផ្គង់​ស​ពា​វុ​ធ​ធំ​បំផុត​ដល់ ឥណ្ឌា ។ នៅពេល​ជាមួយគ្នានេះ លោក ខាងលិច​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​អាមេរិក​បាន រារាំង​សកម្មភាព​ផ្គត់ផ្គង់​បច្ចេកវិទ្យា​មួយ ចំនួន​ដល់​ឥណ្ឌា​តាមរយៈ​ការដាក់ទណ្ឌកម្ម នាពេល​កន្លងមក ។​
បច្ចុប្បន្ន​ពេលដែល​អាមេរិក​-​ឥណ្ឌា ដោះស្រាយ​បញ្ចប់​នូវ​ភាពជាប់គាំង​ពាក់ ព័ន្ធ​កម្មវិធី​បរមាណូ​ស៊ីវិល ក៏ដូចជា​ឈាន ដល់​កិច្ចព្រមព្រៀង​ការពារជាតិ បាន ក្លាយជា​ដំបង​សំពង​រុស្ស៊ី ដែលជា​ប្រទេស កំពុង​ប្រឈម​វិបត្ដិ​សេដ្ឋកិច្ច​ដោយសារ តែ​ការដាក់ទណ្ឌកម្ម​របស់​លោកខាងលិច ប្រាក់​រុស្ស៊ី​ធ្លាក់​ថ្លៃ តម្លៃ​ប្រេង​ធ្លាក់ចុះ សេដ្ឋកិច្ច​រុស្ស៊ី ស្ថិតក្នុង​ដំណាក់កាល​គ្រោះ ថ្នាក់​បំផុត ។​
​អំពី បញ្ហា​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ភូមិសាស្ដ្រ នយោបាយ កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​របស់​ឥណ្ឌា កើនឡើង​ខ្ពស់ ក៏​អាស្រ័យទៅលើ​ទំនាក់ ទំនង​ល្អជា​មួយ​ឥណ្ឌា ។ ព្រមជាមួយ​គ្នា នេះ ឥណ្ឌា​ក៏មាន​បំណង​ចង់ឱ្យមាន​ទំនាក់ ទំនង​ប្រសើរ​ថែមទៀត ទាំង​ទំនាក់ទំនង ស៊ីវិល​និង​យោធា ។​
​នៅ ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ទៅកាន់​ឥណ្ឌា នាពេលនេះ​របស់​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​ប្រទេស មហាអំណាច​ទី​១​លើ​ពិភពលោក ក៏​ដូច ជា​ការចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ទាំងឡាយ​បាន បង្ហាញឱ្យឃើញថា អាមេរិក​-​ឥណ្ឌា​ពិត ជា​ត្រូវការ​គ្នា​ជា​ចាំបាច់​មិនអាច​ខ្វះ​បាន លើ​គ្រប់​វិស័យ ។ ប្រធានាធិបតី​អូ​បា​ម៉ា ជា​មេដឹកនាំ​អាមេរិក​ដែល​បំពេញ​ទស្សន កិច្ច​ឥណ្ឌា​២​លើក ក្នុង​រយៈពេល​ខ្លី ពិសេស ពេល​នាយករដ្ឋមន្ដ្រី ណា​រ៉េ​ន​ត្រា ម៉ូ​ឌី ឡើងកាន់តំណែង ។​
​ក្រុម អ្នកវិភាគ​បានបញ្ជាក់​ថា គ្រាន់ តែ​សកម្មភាព​ស្វាគមន៍​ទទួល​រាក់ទាក់ របស់​នាយករដ្ឋមន្ដ្រី​ឥណ្ឌា​ទៅលើ​ប្រ​ធានា ធិបតី​អូ​បា​ម៉ា ក៏មាន​ភាពស្និទ្ធស្នាល​ជាង កាលពី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោកពូ​ទីន​។ ការ​ឱប​គ្នា​ស្វាគមន៍​របស់លោក​អូ​បា​ម៉ា នឹង​លោក​ម៉ូ​ឌី គឺជា​មិ​ត្ដ​ភាព​ផុស​ចេញពី បេះដូង​ពិតៗ មិនមាន​ការមន្ទិលសង្ស័យ កង្វះ​ទំនុកចិត្ដដ​ល់​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់ លោកពូ​ទីន​នោះឡើយ ។​
​តាម រយៈ​ទំនាក់ទំនង​និង​សកម្មភាព ខាងលើ​របស់​មេដឹកនាំ​ឥណ្ឌា​និង​អាមេរិក បាន​នឹង​កំពុង​រុញច្រាន​រុស្ស៊ី​ចេញទៅ​មួយ​ចំហៀង ទុកឱ្យ​អាមេរិក​-​ឥណ្ឌា​ធ្វើដំណើរ ទៅមុខ​ឆ្ពោះទៅ​កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ លើ​គ្រប់​វិស័យ ។​
សកម្មភាព​របស់​ប្រធានាធិបតី​អា មេ​រិ​ក ពិសេស​គឺ​ការ​បំបែក​ភាពជា​ប់ គាំង​ទៅលើ​កម្មវិធី​បរមាណូ​ស៊ីវិល​បាន បង្ហាញ​យ៉ាងច្បាស់​ថា អាមេរិក​មិនអាច ពន្យារពេល​ទៀតហើយ បើ​មិន​ដូច្នោះ ឥណ្ឌា​នឹង​ធ្លាក់ចូល​ក្នុងប្រទេស​រុស្ស៊ី ពេល នោះ​អាមេរិក​ពិបាក​ក្នុងការ​លូកដៃ ។ បច្ចុប្បន្ន​រុស្ស៊ី​ត្រូវការ​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​ពាណិជ្ជ កម្ម​យ៉ាងខ្លាំង​ដូចជា​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ដោយសារតែ​សេដ្ឋកិច្ច​រុស្ស៊ី​កំពុង ប្រឈម បញ្ហា​ពាក់ព័ន្ធ​ការដាក់ទណ្ឌកម្ម​របស់ លោកខាងលិច ជុំវិញ​វិបត្ដិ​អ៊ុយ​ក្រែ​ន ។​
​ការ ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​របស់​អាមេរិក ជាមួយ​ឥណ្ឌា មិន​ត្រឹមតែ​ទាត់​រុស្ស៊ី​ទៅ មួយ​ចំហៀង​នោះឡើយ ទាំងនោះ​ជា​យុទ្ធ សាស្ដ្រ​ទីតាំង​ដ៏​សំខាន់​សម្រាប់​ឡោមព័ទ្ធ ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន​ក្នុង​តំបន់​ស្របទៅតាម គោលនយោបាយ​ដំណើរ​ឆ្ពោះ​មក​អាស៊ី ប៉ាស៊ីហ្វិក​របស់​ប្រធានាធិបតី​អូ​បា​ម៉ា ។​តំណែង​ប្រធានាធិបតី របស់លោក អូ​បា​ម៉ា​មិន​នៅសល់​ច្រើន​ទៀតឡើយ ទាំងនោះ​ហើយ​បាន​ជំរុញ​ឱ្យ​លោក​អនុវត្ដ នយោបាយ​ដែល​ដាក់​ចេញមក​ប្រកបដោយ​ជោគជ័យ ៕