ការបង្កើន​កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ បច្ចេកវិជ្ជា​យោធា រុស្ស៊ី អ៊ីរ៉ង់​បង្ក​ការ ព្រួយបារម្ភ​ដល់​លោកខាងលិច​

0

​កាលពី​ថ្ងៃទី​២០ ខែមករា រដ្ឋាភិបាល ទីក្រុង​មូ​ស្គូ និង​តេ​អេ​រ៉ង់​ទទួលបាន​កិច្ច ព្រមព្រៀង​ក្នុង​កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ​កា​រ ពារ​ជាតិ​ថ្មី ។ កិច្ចព្រមព្រៀង​នោះ​ជា ជំហាន​ដ៏​សំខាន់​នៅក្នុង​ការបង្កើន​ទំនាក់ ទំនង​ដៃគូ​យុទ្ធសាស្ដ្រ​រវាង​រុស្ស៊ី នឹង​អ៊ីរ៉ង់​។​
​រុស្ស៊ី និង​អ៊ីរ៉ង់​បានចាប់ផ្ដើម​កិច្ច​សហ ប្រតិ​ប​ត្ដិ​ការ​យោធា​ចាប់ពី​ឆ្នាំ​១៩៩០​។ ប៉ុន្ដែ​កន្លងមក រុស្ស៊ី​បាន​កាត់បន្ថយ​ការ លក់​សព្វាវុធ​ទៅឱ្យ​ប្រទេស​អ៊ីរ៉ង់ ក៏​ដូច ជា​សម្ភារ​បន្លាស់ ដោយសារតែ​វិស័យ ឧស្សាហកម្ម​សព្វាវុធ​អ៊ីរ៉ង់​មានការ​រីក ចម្រើន មាន​សមត្ថភាព​គ្រប់គ្រាន់ សម្រាប់​ផលិត​សម្ភារ​យោធា​ផ្គត់​ផ្គង ដោយ​ខ្លួនឯង ។h1
​កាលពី​ថ្ងៃទី​២០ ខែមករា ទីក្រុង​មូ​ស្គូ និង​តេ​អេ​រ៉ង់​បាន​ចុះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​សហ ប្រតិ​ប​ត្ដិ​ការ​ការពារជាតិ​ថ្មី ក្រោយ​ជំនួប ពិភាក្សា​រវាង​រដ្ឋមន្ដ្រី​ការពារជាតិ​រុស្ស៊ី លោក​សឺ​ហ្គេ​យ៍ សយ​ហ្គូ នឹង​សម​ភាគី អ៊ីរ៉ង់ លោក​ហូ​ស្សេន ដេ​ហ្គា​ន់ នៅ​ទីក្រុង តេ​អេ​រ៉ង់ ។ លោក​សយ​ហ្គូ បញ្ជាក់ថា “​យើង​បាន​គាំទ្រ​យ៉ាង​ពេញទំហឹង​ដល់​កិច្ច សហ​ប្រតិ​ប​ត្ដិ​ការ​យូរអង្វែង និង​ចម្រុះ ជាមួយ​ដៃគូ​អ៊ីរ៉ង់ ហើយ​អបអរសាទរ ដល់​ការខិតខំ​របស់​ប្រមុខ​ដឹកនាំ​ប្រទេស ទាំងពីរ​នៅក្នុង​ការពង្រីក​ទំនាក់ទំនង​លើ គ្រប់​វិស័យ ពិសេស​វិស័យ​យោធា​” ។​h2
​លោក​សឺ​ហ្គេ​យ៍ សយ​ហ្គូ វាយតម្លៃ ទៀតថា នេះ​ជា​ជំហាន​វិជ្ជមាន​មួយ​ក្នុង ទំនាក់ទំនង​ដៃគូ​រវាង​កម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ប្រទេស​ទាំងពីរ ហើយ​នេះ​ជា​សកម្មភាព សម្រាប់​ប្រឆាំងនឹង​ការគំរាមកំហែង​ពី ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់ ប៉ុន្ដែ​លោក​មិនបាន​ថា ប្រទេស​ណាមួយ​ដែលជា​ការគំរាមកំហែង ដល់​រុស្ស៊ី និង​អ៊ីរ៉ង់​នោះឡើយ ។ ប៉ុន្ដែ​គេ អាច​យល់ថា លោក​កំពុង​សំដៅ​ទៅលើ ប្រទេស​លោកខាងលិច ក្នុងនោះ​មាន អាមេរិក​ជាដើម ។h3

​ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​១៩៩០ កិច្ច​សហ​ប្រតិ ប​ត្ដិ​ការ​បច្ចេកវិជ្ជា​យោធា​រវាង​រុស្ស៊ី នឹង អ៊ីរ៉ង់​បានចាប់ផ្ដើម​ឡើង​យ៉ាងសកម្ម ។ តាម​ប្រភពព័ត៌មាន​បានបញ្ជាក់​ថា អតីត​សហភាពសូវៀត​បាន​ផ្គត់ផ្គង់​ស​ព្វា វុ​ធ និង​សម្ភារ​យោធា​ដល់​អ៊ីរ៉ង់​គិត​ជា តម្លៃ​ប្រមាណ​៧៣៣-៨៩០​លាន​ដុល្លារ ក្នុងអំឡុង​ឆ្នាំ​១៩៩០ ។h4
​នៅក្នុង​កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ​ប​ច្ចេក ទេស​យោធា​ទ្វេភាគី​ត្រូវបាន​កែទម្រង់ ឡើងវិញ​តាម​កិច្ចព្រមព្រៀង ពហុ​រដ្ឋា​ភិ បាល​ដែល​ចុះហត្ថលេខា​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៨៩ ឆ្នាំ​១៩៩០ និង​ឆ្នាំ​១៩៩១ ។ តាម​កិច្ច ព្រម​ពៀង​នេះ ទីក្រុង​មូ​ស្គូ​នឹង​ផ្គត់ផ្គង់ យន្ដហោះ​ចម្បាំង Mig-29 យន្ដហោះ ទម្លាក់​គ្រាប់​យុទ្ធសាស្ដ្រ Su-24 MK នាវាមុជទឹក​ដើរ​ដោយ​ថាមពល​Diesel -877 EKM ដោយ​ក្នុង​នោះបាន​សាងសង់ កំពង់ផែ និង​ទីកន្លែង​សម្រាប់​ថែម​រក្សា នាវាមុជទឹក​នោះ ។ ក្រៅពីនេះ​រុស្ស៊ី ក៏ ត្រូវ​ផ្គត់ផ្គង់​ប្រព័ន្ធ​កាំជ្រួច​មី​ស៊ី​ល​ការ ពារ​ដែនអាកាស S-200 VE ។​h5
​តាម​កិច្ចព្រមព្រៀង​ក៏បាន​អនុញ្ញាត ឱ្យ​អ៊ីរ៉ង់​ផលិត​រថក្រោះ T-72 និង​ផលិត រថយន្ដ​ចម្បាំង​សម្រាប់​កម្លាំង​ទាហាន ថ្មើរជើង​ប្រភេទ BMP-2 តាម​លិខិត អនុញ្ញាត និង​បច្ចេកទេស​ផលិត​ពី​រុស្ស៊ី​។
​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩០ អ៊ីរ៉ង់​ទទួលបាន​យន្ដ ហោះ​ចម្បាំង MIG-29 ជា​លើកដំបូង រហូតដល់​េ​ៅ​១៤​គ្រឿង ដល់​ឆ្នាំ​១៩៩១ ចំនួន​យន្ដហោះ​ដែល​រុស្ស៊ី​ផ្គត់ផ្គង់​ឱ្យ​កើន ឡើង​១២​គ្រឿង​បន្ថែមទៀត​សម្រាប់ ប្រភេទ​យន្ដហោះ​ទម្លាក់​គ្រាប់ SU-24 និង​២០​គ្រឿង​បន្ថែមទៀត​សម្រាប់​យន្ដ ហោះ​ចម្បាំង MIG-29​។ ក្នុងអំឡុងពេល នោះ អ៊ីរ៉ង់​មាន​យន្ដហោះ​ចម្បាំង​ជាច្រើន គ្រឿង​ដែល​អាច​បំពាក់​កាំជ្រួច​មី​ស៊ី​ល វាយប្រហារ​ពី​ដែនអាកាស​ទៅលើ​គោល ដៅ​នៅលើ​ដែនអាកាស​ដូចគ្នា​គឺ​ប្រភេទ មី​ស៊ី​ល 350 R-27-R និង 576-R-60 ។
​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៣-៩៧ រុស្ស៊ី​បានប្រគល់ រថយន្ដ​ចម្បាំង BMP ១២០​គ្រឿង​ដល់ កម្លាំង​ទាហាន​ថ្មើរជើង​អ៊ីរ៉ង់ និង​កាំជ្រួច មី​ស៊ី​ល​ប្រឆាំង​រថក្រោះ​៨០០​ដើម ។ ចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​១៩៩២-៩៦ អ៊ីរ៉ង់​ទទួល បាន​នាវាមុជទឹក​៣​គ្រឿង​ប្រភេទ KILO ដោយ​គិត​ជា​ទឹកប្រាក់​៧៥០​លាន​ដុល្លារ​។
​នៅ​ខែធ្នូ ឆ្នាំ​២០០១ រុស្ស៊ី និង​អ៊ីរ៉ង់ បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​កិច្ចព្រមព្រៀង​លើ កិច្ចសហប្រតិបត្ដិការ​បច្ចេកវិទ្យា​យោធា នៅក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ទៅកាន់​ទីក្រុង មូ​ស្គូ​របស់​រដ្ឋមន្ដ្រី​ការពារជាតិ​អ៊ីរ៉ង់ ។ ក្រោយ​កិច្ចព្រមព្រៀង​ទាំងនោះ អ៊ីរ៉ង់​បាន ក្លាយជា​ប្រទេស​នាំចូល​សម្ភារ​យោធា ច្រើន​លំដាប់​ទី​៤​របស់​រុស្ស៊ី បន្ទាប់ពី​ចិន ឥណ្ឌា និង​អារ៉ាប់​រួម ។
​ក្រុមអ្នកវិភាគ​យល់ឃើញ​ថា ការ ចាប់ដៃគ្នា​រវាង​រុស្ស៊ី នឹង​អ៊ីរ៉ង់​លើ​វិស័យ ការពារជាតិ​អាច​ជំ​រុញឱ្យ​ប្រទេស​ទាំងពីរ កាន់តែ​ស្អិតល្មួត​នឹង​គ្នា​សម្រាប់​ទប់ទល់ នឹង​បណ្ដា​ប្រទេស​លោកខាងលិច ក្នុងនោះ មាន​អាមេរិក​ជាដើម ។
​រុស្ស៊ី និង​អ៊ីរ៉ង់​មាន​សត្រូវ​ដូចគ្នា​គឺ អាមេរិក​ដែល​បាន​ព្យាយាម​ទប់ស្កាត់ ឥទ្ធិពល​របស់​ប្រទេស​ទាំងពីរ ។ រុស្ស៊ី​ជា ប្រទេស​ដែល​កំពុង​ទទួលរង​នូវ​វិបត្ដិ សេដ្ឋកិច្ច​យ៉ាងខ្លាំង​ដោយសារតែ​ការដាក់ ទណ្ឌកម្ម​របស់​អាមេរិក និង​សហគមន៍ អឺរ៉ុប ។ ការដាក់ទណ្ឌកម្ម​នោះបាន​ធ្វើឱ្យ រុស្ស៊ី​ទទួលរង​ការខាតបង់​យ៉ាង​ធំធេង​លើ វិស័យសេដ្ឋកិច្ច ។ នៅពេលដែល​សេដ្ឋ កិច្ច​ធ្លាក់ចុះ​អ្វី​គ្រប់យ៉ាង​នៅក្នុង​ប្រទេស ក៏​នឹងត្រូវ​ធ្លាក់ចុះ​ដូចគ្នា ក្នុងនោះ​មាន វិស័យ​យោធា​ជាដើម​ដែលជា​អាទិភាព ចម្បង​បំផុត​នៅពេលដែល​ប្រធានាធិបតី ពូ​ទីន​ឡើងកាន់តំណែង ។
​ចំពោះ​អ៊ីរ៉ង់​វិញ ក៏​មិន​ខុសគ្នា​នឹង​រុស្ស៊ី នោះដែរ ។ អ៊ីរ៉ង់​រង​ការដាក់ទណ្ឌកម្ម​ពី អាមេរិក​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​កម្មវិធី​បរមាណូ ដោយ​អាមេរិក​យល់ឃើញថា ប្រសិន បើ​ទុកឱ្យ​អ៊ីរ៉ង់​សម្រេចបាន​គោលដៅ ផលិត​គ្រាប់បែកបរមាណូ​នោះ​ប្រាកដ ជា​ពិបាក​ទប់ទល់​នាពេល​អនាគត ។
​កិច្ចពិភាក្សា​ស្ដីពី​ដំណោះស្រាយ​កម្ម វិធី​នុយក្លេអ៊ែរ​អ៊ីរ៉ង់​បានធ្វើ​ឡើងជា​ច្រើន លើក​កន្លងមក ប៉ុន្ដែ​មិន​ទទួល​បានការ ឯកភាព​ណាមួយ​ឡើយ ដោយ​ភាគី​អ៊ីរ៉ង់ និង​ប្រទេស​ប្រាំ​បូក​មួយ​នៅតែមាន​គំនិត ខ្វែងគ្នា​ជាច្រើន​ជុំវិញ​គោលជំហរ​ពាក់ ព័ន្ធ​កម្មវិធី​របស់​អ៊ីរ៉ង់ ។
​អ៊ីរ៉ង់ និង​រុស្ស៊ី​មាន​ចំណុច​ដូចគ្នា​ជា ច្រើន ពិសេស​គឺមាន​ទំនាស់​ជាមួយ ប្រទេស​លោកខាងលិច​ដែល​មិន​ចង់ឱ្យ សេដ្ឋកិច្ច​ប្រទេស​ទាំងពីរ​មានការ​រីក ចម្រើន​។ នៅពេលដែល​អ៊ីរ៉ង់ និង​រុស្ស៊ី រួមដៃគ្នា​នៅលើ​វិស័យ​ការពារជាតិ​អាច ធ្វើឱ្យ​ប្រទេស​ទាំងពីរ​មាន​សមត្ថភាព គ្រប់គ្រាន់​ទប់ទល់​នឹង​ឥទ្ធិពល ការ​ឡោម ព័ទ្ធ​របស់​ប្រទេស​លោកខាងលិច ។h6

រុស្ស៊ី ពេលនេះ​កំពុងស្ថិត​ក្នុងការ​ឡោមព័ទ្ធ ដោយ​សព្វាវុធ​ទំនើបៗ​របស់​ណា​តូ អាមេរិក​ដាក់ពង្រាយ​នៅ​តំបន់​អឺរ៉ុប​ខាង លិច ។ ចំណែក​អ៊ីរ៉ង់​ក៏​ទទួលរង​ការ​ឡោម ព័ទ្ធ​ពី​អាមេរិក និង​អ៊ីស្រាអែល ។ កន្លង មក​អ៊ីស្រាអែល​បានទាមទារ​វាយប្រហារ ទៅលើ​អ៊ីរ៉ង់ ប្រសិនបើ​អ៊ីរ៉ង់​មិន​បោះ បង់​កម្មវិធី​បរមាណូ​ទេនោះ 9